پیامبر اعظم فرموده اند که “خدا مردانی را که شبیه زن می‏شوند و زنانی را که خود را شبیه مرد قرارمی‏دهند ، نفرین کرده است.” (بحارالأنوار، ج ۱۰۳، ص ۲۴۲)اما چگونه می توان این معضل نفرین شده را حل کرد؟ شاید بازخوانی گزارش ها و اظهارات این افراد در کنار نظرات کارشناسی جامعه شناسان بتواند برای پیدا کردن پاسخ این سوال به ما کمک کند. “دوره زمانه عوض شده است” این جمله تمام توجیه برخی پسران جوانی است …

که هر روز قبل از خروج از منزل با موچین زیر ابرو برمی دارند و ساعتی پای آینه سرخاب و سفیداب می کنند. اگر در گذشته پسر بچه ها در بازی های کودکانه خود قطعه زغالی را برمی داشتند و برای این که بیشتر شبیه پدرشان شوند یا مردبودن خودشان را نشان دهند برای خود سبیل می کشیدند، امروزه برخی از پسران جوان و نوجوان همچون بسیاری از زنان مشتری پروپاقرص فروشگاه های لوازم آرایش هستند. حتی در برخی از آرایشگاه های مردانه با وجود سخت گیری های اتحادیه مربوطه شاهد این هستیم که علاوه بر پیرایش مو، آرایش صورت از قبیل برداشتن ابرو، مش و رنگ مو و … نیز انجام می شود.
در این گزارش به برخی از آرایشگاه های مردانه و فروشگاه های لوازم آرایشی رفتیم تا با پسرانی که نقابی زنانه بر چهره مردانه خود کشیده اند گفت وگو کنیم.
پدرم مرا به خانه راه نداد
تبلیغات مندرج بر در و دیوار آرایشگاه و حتی بروشورهای روی میز لحظه ای شما را نگران می کند که شاید به یک آرایشگاه زنانه آمده اید. اصلاح صورت و ابرو، انواع مش و رنگ مو ، نقاشی روی دست و … از جمله این تبلیغات است که در کنار پوسترهای بزرگ رنگی از خوانندگان غربی و هنرپیشگان هالیوود نصب شده است.
از زمان ورودم به این آرایشگاه حدود ۳۰دقیقه می گذرد، در این مدت آرایشگر با اسپری مشغول حالت دادن به موهای یک پسر جوان حدود ۲۲ساله است.
می پرسم وقتی دوستان یا همکارانت می دانند که چشم های تو رنگی نیست، احساس نمی کنی استفاده از لنز برای آن ها کمی تعجب آور باشد، پاسخ می دهد: اتفاقا من پیش از این اصلا تمایلی به استفاده از لوازم آرایش نداشتم ولی از وقتی در این محله زندگی می کنیم برای هم رنگ شدن این کار را می کنم
می گویم: به سلامتی شب دامادیتان است؟!
پسر و دو جوان دیگری که به اتفاق او به آرایشگاه آمده اند با شنیدن این سوال بلندبلند می خندند و یکی شان می گوید: نه آقا دامادی کیلویی چند است؟
و دوباره غرق خنده می شوند جمله آرایشگر که می گوید: «عزیزم سر تو تکون دادی موهات خراب شد» خنده آن ها را بند می آورد. از لابه لای صحبت های این جوان متوجه می شوم که او در هفته حداقل ۲بار برای درست کردن مدل موهایش به این آرایشگاه مراجعه و هر بار ۱۰ تا ۱۵هزار تومان بسته به نوع مدل نیز هزینه می کند.
آرایشگر سپس بدون این که از مشتری سوالی بپرسد با تیغی که در دست دارد به جان ابروهای او می افتد. در انتهای کار هم به پیشنهاد یکی از دوستانش بخشی از ابروی سمت چپ او را با تیغ خالی می کند! بعد دو سه نفری چهره پسر را از آینه نگاه می کنند و می گویند: وای چقدر شیک شدی پسر!
نوبت به نفر بعدی می رسد و حالا می توانم چند دقیقه ای با این جوان صحبت کنم، می گویم: ابروی سمت چپت مثل آن هایی شد که ابرویشان شکسته و بخیه خورده است. او در پاسخ، با اشاره به این که مدل ابرویش را از یک شبکه ماهواره ای تقلید کرده است می گوید: آرایش صورت و استفاده از لوازم آرایش به من اعتماد به نفس می دهد و بهتر می توانم در جمع هم سالانم حضور و فعالیت داشته باشم. او خودش را نوید معرفی می کند و ادامه می دهد: ۲سال پیش وقتی برای اولین بار ابروهایم را برداشتم پدرم مرا به خانه راه نداد ولی حالا دیگر کاری به کارم ندارد.
الگوهای رنگارنگ
در مقابل برخی از مردان که حاضر نیستند تحت هیچ شرایطی از لوازم آرایشی و بهداشتی استفاده کنند و حتی استفاده از کرم های ضد آفتاب بدون رنگ را هم ناپسند می دانند برخی از پسران هم هستند که تمایل زیادی به استفاده از انواع لوازم آرایش دارند پسری حدود ۱۹ساله که برای خرید لوازم آرایش به یکی از فروشگاه های لوازم آرایشی مراجعه کرده است درباره علت استفاده اش از لوازم آرایش توضیحی ارائه نمی دهد و تنها می گوید: به نظرم تمیز و زیبا بودن هیچ اشکالی ندارد! فروشنده این فروشگاه لوازم آرایشی نیز با بیان این که در روز ۲ یا ۳ مشتری مرد دارد می گوید: وقتی جوان و نوجوان در تلویزیون می بیند که مثلا بازیگر یا ورزشکار مورد علاقه اش که محبوب هم هست از لوازم آرایش استفاده می کند، کاملا طبیعی است که او هم این کار را می کند.
می خواهم جذاب باشم
در یکی دیگر از آرایشگاه های مردانه با جوانی برخورد می کنم که به تعبیر خودش برای جذاب تر شدن از لنزهای رنگی چشم استفاده می کند. صرف نظر از این که خرید لنز رنگی از آرایشگاه چه قدر با اصول بهداشتی مطابقت دارد و آیا تهدیدی برای سلامت مصرف کننده به شمار می آید یا خیر از این جوان علت استفاده از لنز را می پرسم که پاسخ می دهد: پوست صورت من کمی سبزه و رنگ چشم هایم تیره است وقتی از سفید کننده استفاده می کنم دیگر چشم هایم زیبا نیست و به نظرم باید از لنز آبی یا سبز استفاده کنم! می پرسم وقتی دوستان یا همکارانت می دانند که چشم های تو رنگی نیست، احساس نمی کنی استفاده از لنز برای آن ها کمی تعجب آور باشد، پاسخ می دهد: اتفاقا من پیش از این اصلا تمایلی به استفاده از لوازم آرایش نداشتم ولی از وقتی در این محله زندگی می کنیم برای هم رنگ شدن این کار را می کنم.
چند درصد پسران آرایش می کنند؟
شمار پسران و مردانی که با بحران هویت مواجه هستند در سالیان اخیر فزونی یافته است آن گونه که دکتر مجید ابهری؛ آسیب شناس و پژوهشگر اجتماعی، می گوید: ۷ درصد مصرف کنندگان لوازم آرایشی مردان هستند و این در حالی است که حتی بعضی از لوازم آرایشی مانند کرم، ژل مو و اسپری های خوش بو کننده جزو لوازم آرایشی به حساب نمی آیند و منظور ریمل، کرم پودر و… است.
مهدی آقاپور؛ پژوهشگر فرهنگی و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز ضمن تأکید بر ناهنجار بودن پدیده استفاده از لوازم آرایشی در بین پسران و مردان و استفاده از این لوازم در خانواده هایی که پیوند اجتماعی ضعیف تری دارند، اظهار می کند: استفاده از لوازم آرایشی بین پسران جوان و نوجوان در بین سنین ۱۵ تا ۲۵ سال بیشتر است؛ یعنی هنگامی که فرد کم کم از دوره نوجوانی فاصله می گیرد وارد مرحله اول جوانی می شود.
اما فلور رضایی کارگر؛ روان شناس، مشاور و استاد دانشگاه با اشاره به این که نوجوانی اول از حدود ۱۱ سالگی شروع و تا ۱۶-۱۵ سالگی ادامه می یابد و نوجوانی دوم نیز از ۱۶ سالگی شروع می شود و تا ۱۸ سالگی ادامه می یابد، معتقد است: بروز این پدیده در نوجوانی دوم بیشتر است.
فرد در نوجوانی اول در پی کسب هویت فردی است و به تدریج با وارد شدن به نوجوانی دوم هویت اجتماعی اش شکل می گیرد. مهم ترین موضوع در استفاده از لوازم آرایش بین پسران و مردان، علت استفاده از این لوازم و همچنین افزایش روز افزون آن است و همچنین تهدیدی که فضای هنجار و ارزش های جامعه را هدف قرار داده است.
فلور رضایی پدیده استفاده از لوازم آرایشی در بین پسران و مردان را از جنبه های مختلف روانی بررسی می کند و می گوید: اگر در این سنین الگوهای نامناسب و یا رفتارهای مغایر با سن به فرد داده شود جنسیت او به همان گونه شکل می گیرد و هویت جنسی اش دچار اختلال می شود مثلا دخترانی که لباس های پسرانه می پوشند و یا دخترانی که ظاهری پسرانه برای خود می سازند. رضایی نیز یکی از علت های اصلی پیدایش این پدیده را تغییر معیارهای زیبایی می داند و اذعان می کند: معیارهایی که یک زمانی برای جنس زن زیبایی محسوب می شد امروزه پسران آن معیارهای زیبایی را برای خودشان انتخاب می کنند که علت این اتفاق هم اشتباه در یادگیری از روی مدها و الگوهای نامناسبی است که به افراد داده می شود و همین امر سبب شده شاهد از بین رفتن تفکیک ارزش ها و ادغام معیارهای زیبایی باشیم. ماهواره، رسانه ها، فضای مجازی و حتی گوشی تلفن همراه از عوامل اصلی الگو دادن به افراد و انتقال سبک جدید زندگی در جامعه است. آقاپور نیز برخورد قهری و تنبیهی با این افراد و این پدیده را نادرست ارزیابی می کند و می افزاید: ما در درجه اول باید الگوهای مناسب بدهیم، الگوهایی که از نظر فرهنگ ارزش جامعه خود مناسب هستند.
ارایش مردان
مدل جدید مردانگی!
تنوع طلبی پسران امروزی به حدی رسیده که کارخانه‌های سازنده لوازم آرایشی نیز بیکار ننشسته اند و انواع ست‌های لوازم آرایش مردانه را روانه بازار کرده‌اند تا از قافله زن نما شدن پسران و مردان عقب نمانند. آمار استفاده ۷ درصدی از لوازم آرایش توسط مردان در ایران نشان از اقبال پسران و مردان جوان ایرانی به استفاده از لوازم آرایشی دارد که تا قبل از این به عنوان لوازم آرایش زنانه شناخته می‌شدند.
انواع کرم، رنگ‌های مخصوص گریم، انواع ژل، آدامس و چسب مو، اسپری‌های خوشبو‌کننده، ریمل، سایه چشم و… که تا پیش از این به عنوان لوازم آرایش زنانه شناخته می‌شدند این روزها در سالن‌های آرایش مردانه به وفور یافت می‌شوند و میزان استفاده از آنها کم‌کم به قدری زیاد شده است که بیم آن می‌رود گوی سبقت را در استفاده از این لوازم آرایش از سالن‌های آرایش زنانه بربایند. استفاده از لوازم آرایش توسط مردان و پسران جوان در حالی در کشورمان اتفاق می‌افتدکه بر اساس آمارها سن استفاده از لوازم آرایش نسبت به دو دهه گذشته در کشورمان ۱۰ سال کاهش یافته و به گفته کارشناسان نوجوانان ۱۷ ساله نیز که تا دهه‌های گذشته در استفاده از لوازم آرایش محتاط‌تر عمل می‌کردند این روزها گوی سبقت را از مادران خود ربوده‌اند. این در حالی است که ایران در مصرف لوازم آرایشی دارای رتبه دوم در آسیا و رتبه هفتم در جهان است و اگر وضع به همین منوال پیش برود احتمال اول شدن در دنیا را در مصرف لوازم آرایش نباید نادیده بگیریم.
به گفته کارشناسان گرایش به داشتن ظاهر زنانه توسط مردان می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد، تنوع طلبی، کنجکاوی و ابراز وجود از دلایلی است که جوانان به اقتضای سن‌شان حاضر به استقبال از هر نوع تغییر می‌شوند تا از این طریق بتوانند در گروه همسالان و در مرحله بعد در مقابل جنس مخالف خود ابراز وجود کنند و مورد توجه قرار بگیرند. دکتر جعفر بای با اشاره به رواج استفاده از آرایش‌های زنانه در میان پسران، می‌گوید: طبیعتا همه انسان‌ها گرایش به جلوه‌گری و خودنمایی دارند، بخصوص جوانان که علاقه‌مند هستند با نمایاندن خویش بیشتر در جامعه دیده شوند اما نکته قابل توجه این است که برخی از جوانان برای اثبات خود و برای تحسین دیگران خود را با شیوه‌های نامناسب می‌آرایند.
به گفته این جامعه‌شناس، اینگونه پسران برای اثبات خویش و خودنمایی در جامعه از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند این در حالی است که در گذشته داشتن اخلاق پهلوانی و قهرمانی و داشتن زور بازو معیار اصلی برای «مرد بودن» پسران نامیده می‌شد اما این روزها مورد توجه قرار گرفتن به سبک آرایش زنانه ساده‌ترین و سهل‌الوصول‌ترین روش برای افرادی است که نمی‌توانند با قدرت بازو و توانایی‌های ذهنی خود را به جامعه نشان دهند و از آسان‌ترین روش یعنی تغییر در چهره و ظاهر استفاده می‌کنند تا تحسین دیگران را نسبت به خود داشته باشند. به گفته این جامعه‌شناس، آرایش کردن پسران به کمبود اعتماد به نفس، ضعف، تزلزل باورهای اعتقادی،‌کمرنگی اندیشه‌های دینی، سستی اصول اخلاقی و مذهبی و فروپاشی نظام اخلاقی در جامعه بر می‌گردد به همین دلیل است که روز به روز شاهد افزایش انواع جراحی‌های زیبایی در مردان و پسران جوان هستیم.
شمار پسران و مردانی که با بحران هویت مواجه هستند در سالیان اخیر فزونی یافته است آن گونه که دکتر مجید ابهری؛ آسیب شناس و پژوهشگر اجتماعی، می گوید: ۷ درصد مصرف کنندگان لوازم آرایشی مردان هستند و این در حالی است که حتی بعضی از لوازم آرایشی مانند کرم، ژل مو و اسپری های خوش بو کننده جزو لوازم آرایشی به حساب نمی آیند و منظور ریمل، کرم پودر و… است
لوازم آرایش مردانه؟
مغازه‌های لوازم آرایشی این روزها مملو از لوازم آرایش زنانه و مردانه‌ای است که به تفکیک از هم جدا شده‌اند تا مشتری با خیال راحت جنس و مارک مورد نظر خود را انتخاب کند. اگر تا چند سال قبل خرید کرم ضد آفتاب بدون رنگ برای مردان مایه خجالت بود و استفاده از آن در ملاعام باعث خجالت و شرمساری می‌شد این روزها اما استفاده از انواع کرم‌های آرایشی، پنکیک‌های مردانه، ریمل، فرمژه و برق لب به موضوعی عادی برای پسران تبدیل شده است. پسرانی که حاضرند ساعت‌ها در سالن‌های آرایش مردانه وقت بگذارند تا در نهایت زمانی که از سالن بیرون می‌آیند بیشتر ظاهری دخترانه داشته باشند تا مردانه. سالن‌هایی که مسئولان آنها نیز برای جذب هر چه بیشتر مشتری خود را به شکل و شمایل دخترانه در آورده‌اند و به دیوارهای سالن نیز تصاویری از پسران ابرو برداشته، اصلاح کرده، با مدل‌های عجیب و غریب آرایش مو خودنمایی می‌کنند. اصلاحات آرایشی در آرایشگاه‌های مردانه اما کمی با سالن‌های آرایش زنانه متفاوت است.اگر چه در قدیم اصطلاحی رایج بود با این مضمون که «مرد است و ابرویش» اما این اصطلاح این روزها جایگاهی نزد پسران ندارد و آنچه در آرایشگاه‌های زنانه به برداشتن ابرو معروف است در سالن‌های آرایش مردانه به آن «کار ابرو» اطلاق می‌شود. اقدامی که در سالن‌های آرایش مردانه صندلی مخصوص به خود را دارد و پیرایشگران مجربی که گفته می‌شود دوره مخصوص این کار را دیده‌اند «کار ابرو» را برای مشتریان جوان و بعضا دامادها با هزینه ۱۵ تا ۳۰ هزار تومانی انجام می‌دهند. در کنار اینها کارهایی از قبیل مش و رنگن یا رنگ‌های مد سال که یخی و تیتانیومی است نیز مشتری‌های فراوانی دارد. مشتری‌هایی که بیشتر ترجیح می‌دهند به جای استفاده از فویل از کلاه برای مش کردن استفاده کنند تا مش‌هایی یک دست‌تر داشته باشند.
آمار سازمان بهداشت جهانی حکایت از فروش ۲۲ رژ لب در هر ثانیه در جهان دارد حالا با استقبالی که جوانان ایرانی از آرایش کردن از خود نشان می‌دهند بعید نیست که دستکم یکی از این رژ لب‌ها نیز در ایران توسط پسران خریداری شود تا ظاهرشان بیشتر شبیه دختران شود، ظاهری که به تنها از آرایش صورت گذشته بلکه به رنگ و مش کردن مو، انواع بافت‌های فانتری، اکستنشن، پاکسازی و جوانسازی صورت و انواع تاتوهای ریز و درشت تک رنگ و چند رنگ با قیمت‌های سر به فلک کشیده، رسیده تا شاید در سایه این تغییرات جوان‌تر و جذاب‌تر به چشم بیایند و در موقعیت‌های خانوادگی و شغلی موفق‌تر باشند.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: